Hiện nay các loại máy móc và thiết bị đa số đều sử dụng nguồn điện lưới trong quá trình vận hành. Để đảm bảo cho các sự cố về điện năng không làm ảnh hưởng đến quá trình sản xuất, lưu trữ thông tin, dữ liệu thì nhiều các cá nhân, doanh nghiệp thường đầu tư bộ lưu trữ điện.
Có thể nhiều người vẫn còn chưa hiểu đúng về thiết bị này dẫn tới nhiều hiểu lầm trong quá trình sử dụng. Mời quý vị theo dõi bài viết dưới đây của maygiattham.com để nắm được những thông tin chính xác về bộ lưu điện.
Bộ lưu trữ điện là gì, có những tác dụng gì?
Thứ nhất, bộ lưu điện là gì?
Bộ lưu trữ điện, bộ lưu điện, cục lưu điện,… có tên gọi tiếng anh là Uninterruptible Power Supply (viết tắt UPS). Đây là một nguồn cấp điện liên tục, dự phòng được dùng trong các trường hợp mất điện đột ngột, điện chập chờn. UPS cung cấp điện trong một khoảng thời gian nhất định cho các thiết bị tải để có thể hỗ trợ thiết bị duy trì hoạt động.
Bộ lưu trữ năng lượng UPS có mấy loại?
Các sản phẩm UPS trên thị trường rất đa dạng về công suất và thương hiệu đáp ứng các nhu cầu khác nhau của người dùng. Nhưng nhìn chung, dòng sản phẩm này được chia thành một số loại chính dựa theo nguyên lý vận hành. Cụ thể:
Bộ lưu trữ điện Offline tiêu chuẩn
Đây là các UPS thường phổ biến trong các gia đình, văn phòng với công suất vừa và nhỏ. Model này phù hợp để sử dụng cho các thiết bị có tính chất tải thuần trở trong các văn phòng, máy tính… Các loại UPS Offline có thời gian chuyển mạch khá chậm (thường là trên dưới 10 mili giây) và không hỗ trợ chức năng ổn áp.
UPS Offline giúp bảo vệ các thiết bị điện khỏi các sự cố
Nguồn điện đầu vào và đầu ra của UPS Offline là giống nhau, nghĩa là nếu đầu vào là điện xoay chiều thì đầu ra cũng vậy. Trong trường hợp nguồn điện gặp sự cố (tăng áp, sụt áp, mất điện,…) thì bộ lưu điện mới thực hiện việc ngắt mạch điện lưới và chuyển sang sử dụng điện ắc quy cho các thiết bị.
Ưu điểm lớn nhất của bộ lưu trữ điện Offline là giá thành rẻ, phù hợp với túi tiền của mọi gia đình. Tuy nhiên, nó cần có khoảng thời gian để chuyển từ nguồn điện lưới sang điện ắc quy nếu có sự cố.
UPS Offline sử dụng công nghệ Interactive
Thực tế, loại bộ lưu điện này là phiên bản nâng cấp của dòng Offline tiêu chuẩn. Nó được trang bị thêm một biến áp tự ngẫu giúp can thiệp vào nguồn điện đầu vào để đảm bảo điện áp của đầu ra đạt chuẩn. Với sự can thiệp này của biến áp tự ngẫu mà điện áp được ổn định khi cung cấp tới các thiết bị dùng.
Nếu xảy ra các sự cố tăng – sụt áp mạnh, mất điện thì bộ lưu trữ điện Offline công nghệ Interactive sẽ thực hiện ngắt mạch điện lưới và chuyển sang mạch điện của ắc quy như dòng máy Offline tiêu chuẩn. Lúc này, nguồn điện ắc quy là dòng 1 chiều sẽ được nghịch lưu trở thành dòng điện xoay chiều.
Bộ lưu điện Offline Interactive được ưa chuộng với nhiều ưu điểm
Như vậy, có thể thấy rằng UPS Offline Interactive cũng cần có thời gian để chuyển từ điện lưới sang điện ắc quy nhưng được trang bị biến áp tự ngẫu để ổn định dòng điện.
Bộ lưu trữ điện tạm thời Online
Đây là một trong những loại UPS sở hữu công suất lớn cùng nhiều ưu điểm nổi bật, được dùng trong công nghiệp. Chúng thường sử dụng công nghệ Online Double Conversion nên có khả năng loại bỏ tối ưu nhất các sự cố về điện.
Điều đặc biệt của dòng UPS này đó là việc nó không dùng nguồn điện lưới trực tiếp cho các thiết bị. Thay vào đó, nó biến nguồn điện lưới thành dòng 1 chiều cung cấp cho ắc quy. Sau đó, dòng điện ắc quy sẽ được biến đổi thành điện áp đầu ra và cung cấp cho các thiết bị.
Chính điều này đã cho phép các thiết bị được bảo vệ an toàn nhất trước mọi sự cố về điện. Hầu hết các bộ lưu điện Online đều là dòng 3 pha và chúng có thể khắc phục được các hạn chế của dòng UPS Offline do không mất thời gian chuyển mạch giúp điện áp đầu ra luôn ổn định.
UPS Online được dùng cho các máy chủ server, thiết bị công nghiệp
Thứ 2, cấu tạo và nguyên lý vận hành của bộ lưu trữ điện là gì?
Các UPS giúp bảo vệ tốt hơn các thiết bị, hạn chế tình trạng mất dữ liệu,… nên hiện nay bộ dự trữ điện được sử dụng rất phổ biến. Vậy sản phẩm này có cấu tạo ra sao để có thể thực hiện công việc đặc biệt này?
Cấu tạo cơ bản của các cục lưu điện
Một bộ lưu trữ nguồn điện dự phòng thường gồm một số bộ phận chính như sau:
- Ắc quy – bộ phận quan trọng nhất chính là nơi lưu trữ điện năng để dùng khi gặp các sự cố.
- Bộ sạc để nạp điện cho ắc quy, đảm bảo ắc quy luôn làm việc.
- Bộ chỉnh lưu để chuyển đổi dòng điện xoay chiều thành dòng 1 chiều (áp dụng cho dòng máy Online).
- Bộ nghịch lưu để chuyển đổi dòng điện 1 chiều thành dòng điện xoay chiều trước khi cung cấp cho các thiết bị điện sử dụng.
Nguyên lý hoạt động của các sản phẩm bộ lưu trữ điện
Mỗi loại cục lưu điện sẽ có các cấu tạo cụ thể và cơ chế làm việc khác nhau. Tuy nhiên chúng có những điểm chung như:
Nguyên lý vận hành của bộ tích điện Offline
- Ắc quy sẽ được tích điện khi có điện lưới đầu vào UPS.
- Trường hợp nguồn điện lưới gặp sự cố, dòng điện 1 chiều DC từ ắc quy sẽ được nghịch lưu thành dòng xoay chiều AC.
Nguyên lý của sản phẩm này chủ yếu là việc biến đổi điện áp của dòng điện từ ắc quy sang dòng điện có tần số đáp ứng nhu cầu của các thiết bị sử dụng (thường là dòng xoay chiều).
Thứ ba, về lợi ích của bộ lưu trữ điện mang lại
Thực tế cho thấy, bộ lưu điện không thể ngăn chặn được các sự cố về điện xảy ra. Nhưng nó có thể cung cấp một nguồn điện tạm thời để giúp duy trì các thiết bị có thể hoạt động thêm 1 thời gian nào đó. Điều này tránh được tình trạng mất các thông tin, dữ liệu hoặc tắt máy không đúng cách gây hư hỏng,… Cụ thể, chúng mang đến những lợi ích quan trọng như:
Bảo vệ các thiết bị, máy móc không dừng hoạt động đột ngột
Như đã giới thiệu ở trên, các UPS được dùng như một sản phẩm lưu trữ và cấp điện năng trong trường hợp sự cố, mất điện. Những thiết bị dùng điện nếu bị ngừng cấp điện thì sẽ bị dừng đột ngột, nhất là các thiết bị như thang máy, cửa cuốn,… sẽ dễ bị hư hỏng, thậm chí làm ảnh hưởng đến người sử dụng.
UPS bảo vệ các thiết bị điện khỏi các sự cố do mất điện, chập chờn
Người ta có thể căn cứ vào công suất của các thiết bị tải để sử dụng một bộ lưu trữ điện có công suất phù hợp. Ngoài ra, bạn cũng có thể tính toán được thời gian duy trì nếu như các thiết bị dùng UPS trong lúc mất điện.
Giải quyết tình trạng mất các dữ liệu quan trọng
Máy tính, máy chủ server, máy chụp X-quang, máy đọc kết quả,… nếu bị dùng đột ngột sẽ bị mất các dữ liệu quan trọng nếu chưa được lưu. Vì thế, để chắc chắn các thông tin quan trọng không bị mất đi, người ta cũng sử dụng sự hỗ trợ từ nguồn điện dự trữ của các UPS. Nhờ đó, máy tính, máy chủ, hệ thống camera an ninh,… có thể vận hành liên tục.
Bộ lưu trữ điện giúp tiết kiệm chi phí và thân thiện với môi trường
Các bộ tích điện hiện nay rất đa dạng về mức công suất nên đáp ứng tốt mọi nhu cầu sử dụng trong thực tế. Bạn có thể dùng UPS công suất phù hợp cho nhiều thiết bị trong nhà, thậm chí tính toán để đầu tư được một UPS có thời gian sử dụng lâu dài.
Sử dụng các UPS giảm lượng khí thải từ máy phát điện xăng dầu
Vì thế, bạn sẽ tiết kiệm được đáng kể chi phí xăng dầu để vận hành các loại máy phát điện cũng như giảm được chi phí sửa chữa, bảo dưỡng thiết bị điện. Không chỉ vậy, việc không dùng xăng dầu còn giảm thiểu khí thải ra môi trường và sức khỏe.
Ngoài ra, nhiều loại bộ tích điện năng hiện đại còn có thêm các tính năng ổn áp, lọc nhiễu, chống xung, chống sét lan truyền,… Nhờ vậy nên các thiết bị hoạt động ổn định, hiệu quả và độ bền được đảm bảo tốt hơn.
Bên cạnh đó, nhiều UPS còn cho phép gắn thêm các ắc quy để kéo dài hơn thời gian lưu điện, chẩn đoán lỗi, gửi báo cáo từ xa giúp người dùng thuận tiện hơn trong quá trình sử dụng.
> Xem Thêm:
- TOP 3 thương hiệu cung cấp cục lưu điện hàng đầu 2022
- Hé mở bức màn bí mật về sản phẩm bộ lưu điện Yên Phát
Thứ tư, về những ứng dụng thực tế của bộ lưu trữ điện
Các UPS đã được lắp đặt sẵn vì vậy khi mua về, bạn chỉ cần kết nối với nguồn điện lưới và các thiết bị điện là đã có thể sử dụng mà không cần các thao tác cài đặt phức tạp. Sau khi cấp điện lưới, bạn khởi động UPS và nó sẽ tự động nạp điện cho ắc quy để dự trữ và “dùng dần” trong các trường hợp mất điện.
Chính vì mang lại nhiều lợi ích đồng thời rất đơn giản, dễ sử dụng nên những chiếc UPS đã và đang được ưa chuộng trong nhiều không gian và các lĩnh vực khác nhau:
Các bộ lưu trữ điện năng công suất nhỏ dùng cho các thiết bị trong gia đình
Bộ lưu trữ điện cho hệ thống máy tính và máy chủ server
Với nguồn điện dự trữ kịp thời trong UPS sẽ giúp bạn có thời gian để lưu trữ các dữ liệu quan trọng và tắt máy đúng cách. Với các máy tính văn phòng thông thường, bạn có thể sử dụng bất kỳ dòng UPS nào. Nhưng còn với máy chủ server, trung tâm dữ liệu… thì chỉ có UPS Online công suất lớn và nhiều ưu thế mới có thể đáp ứng tốt yêu cầu.
Khi dùng UPS cho máy tính, bạn cần tính toán mức công suất cũng như thời gian sử dụng điện từ khi gặp sự cố cho phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng. Chọn bộ tích điện có mức công suất cao hơn mức công suất của các máy tính cần sử dụng (gấp từ 1,5 – 2 lần là tốt nhất).
Tính toán công suất của UPS và máy tính về cùng đơn vị bằng cách lấy công suất của UPS (thường đơn vị là VA) nhân với hệ số 0,7 để chuyển VA sang W. Bên cạnh đó, việc xác định dòng điện đầu vào – ra của hệ thống để lựa chọn các model phù hợp nhất, tránh phát sinh thêm chi phí cho các bộ chuyển đổi nguồn.
Nên chọn UPS như thế nào cho dòng máy chủ Server?
Bộ lưu trữ điện cũng đòi hỏi nguồn điện có tính ổn định và không phải tất cả mọi thiết bị điện đều dùng được UPS. Tuy nhiên, đại đa số các UPS trên thị trường đều tương thích với các máy tính. Nhưng trước khi mua, bạn vẫn cần tham khảo kỹ các thông số để chắc chắn UPS thực sự tương thích với thiết bị điện, máy tính của mình nhé!
Bộ tích điện dự phòng cho các camera an ninh
Đây cũng là một trong những thiết bị quan trọng trong hệ thống an ninh rất cần được đảm bảo ghi hình liên tục cho quá trình giám sát. Chính vì thế nên việc đầu tư thêm UPS cho các camera an ninh tại các gia đình, đơn vị, cơ quan là vô cùng cần thiết. Thời gian để các camera thực hiện lưu trữ thường là từ 10 – 12 giờ nên người ta còn trang bị thêm các ắc quy mở rộng để có thể tăng thời gian lưu điện.
Bộ lưu trữ điện cho các thiết bị công nghiệp
Các nhà máy, xưởng sản xuất thường có số lượng máy móc, trang thiết bị điện lớn, dùng điện thường xuyên để đảm bảo hiệu quả sản xuất liên tục. Vì thế, các sản phẩm bộ tích điện UPS được dùng phổ biến để có thể hỗ trợ duy trì hoạt động của máy móc.
Bộ lưu điện công nghiệp có công suất lớn, đảm bảo máy móc vận hành
Để có thể đáp ứng nhu cầu công suất lớn của các máy móc trong các nhà xưởng thì người ta thường ưu tiên dùng các UPS công nghiệp, công suất lên tới hàng chục nghìn VA.
Các ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày
UPS cũng mang lại nhiều tiện ích cho hoạt động thường ngày, đảm bảo các thiết bị không gián đoạn. Thường thì các bộ lưu trữ điện gia đình sẽ có công suất nhỏ và thường là các UPS Offline Tiêu chuẩn hoặc Interactive.
Ngoài ra, nó còn được trang bị cho các hệ thống đèn giao thông, đèn đường hoạt động tốt trong các sự cố về điện. Hoặc người ta có thể dùng các bộ lưu điện năng lượng mặt trời để đảm bảo hiệu quả chiếu sáng, hoạt động khi trời tối, mất điện mà không phụ thuộc vào điện lưới.
Thứ 5, về các lưu ý khi sử dụng bộ tích điện UPS
Để các bộ lưu điện đạt được hiệu quả tốt nhất trong quá trình làm việc, người dùng cần lưu ý một số điều dưới đây:
Chọn bộ lưu trữ điện đúng nhu cầu
Nên chọn bộ dự trữ điện theo tổng công suất của các thiết bị tải
Nếu muốn UPS đáp ứng tốt công việc và nhu cầu sử dụng thì bạn cần lựa chọn các sản phẩm có công suất cao hơn công suất của thiết bị. Điều này giúp cho UPS hoạt động tốt hơn, hạn chế hư hỏng trong khi sử dụng đồng thời hỗ trợ giảm thiểu các sự cố điện áp gây ra. Tốt nhất nên để UPS hoạt động 80% công suất, nếu như nó phải làm việc 100% thì có thể không bảo vệ được thiết bị tải nếu gặp sự cố đồng thời khiến sản phẩm bị giảm đáng kể tuổi thọ.
Chú ý quá trình bảo dưỡng, kiểm tra các bộ lưu điện
Với bất kể thiết bị nào, khi sử dụng bạn không được bỏ qua việc kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ:
- Kịp thời xử lý các tình huống UPS gặp sự cố, hỏng hóc để không làm ảnh hưởng đến các thiết bị tải.
- Nếu không sử dụng, bạn cần tiến hành việc tắt UPS đúng tuần tự, tắt UPS sau cùng.
- Các thiết bị như động cơ, quạt điện, máy sấy,… có công suất điện khởi động lớn. Do đó, để đảm bảo hoạt động, bạn cần trang bị các bộ lưu trữ điện dự phòng có công suất cao từ 3 – 5 lần với tổng công suất của các thiết bị đó.
- Nên có hệ thống nối đất để đảm bảo an toàn cho UPS, con người.
Vận hành các UPS đúng cách để đảm bảo hiệu quả và độ bền
Chú ý về chất lượng của sản phẩm
Ngoài việc chọn mua một UPS phù hợp với công suất và nhu cầu sử dụng, quý vị còn cần lưu ý đến chất lượng, thương hiệu của sản phẩm. Thông thường, các sản phẩm của thương hiệu nổi tiếng sẽ có giá thành “nhỉnh” hơn nhưng hoàn toàn đảm bảo chất lượng cũng như hiệu quả làm việc.
Nói KHÔNG với các sản phẩm bộ lưu trữ điện giá rẻ không rõ nguồn gốc, không có bảo hành. Sử dụng những sản phẩm không đạt chuẩn có thể gây ra các sự cố cháy nổ hoặc không đáp ứng nhu cầu của các thiết bị tải.
Lời kết
Bộ lưu trữ điện năng chính là một trong các sản phẩm hữu ích cần thiết cho cuộc sống hiện đại. Để có thể mua được UPS chất lượng, bạn nên liên hệ tới các đại lý phân phối chính hãng. Nếu còn câu hỏi về cách sử dụng hoặc cách chọn mua bộ lưu điện, quý vị có thể liên hệ với maygiattham.com để chúng tôi hỗ trợ giải đáp các thắc mắc cụ thể.